Saturday, January 29, 2011

Энэ семестрийн анхны дүн, шинэ туршлага

Маш завгүй олон өдрийг өнгөрөөвөө би. Гэрээ ч цэвэрлэх, заримдаа бүр дэлгүүр ч орж идэх уух юмаа цуглуулах завгүй, өдөрт бараг дунджаар 10 цаг компьютерийн дэлгэц ширтэж суусаар 4 сар болсон байна. Одоо л нэг хичээл дуусаж, шалгалтууд эхэлнэ дээ. Шалгалт ч гэж уул нь 2 л шалгалт байгаа юм л даа. Гэхдээ л бас л бараг л багаар бодоход 10 хоног ном шагайж байж л өгөх чанга 2 шалгалт бий. Нэг нь бичгээр өгнө. Миний англи хэл сайн биш болохоор бичих гэж алж өгнөө, одоо яанаа. Хэхэ :-P
Нөгөө шалгалт нь нэг баахан алгоритм, анализ энэ тэр хийх маягийн шалгалт шиг байгаа юм. Харамсалтай нь зөвхөн энэ шалгалтын дүнгээр л дүнг тооцох тул бас л хэцүү. Ноднингийн магиструуд бараг ангиараа унасан гэж байгаа.
Гэхдээ миний санаанд бол багтаад л байгаа юм даа. Гол нь цаг нь дэндүү бага юм шиг санагдсан. 80 мин.
Дараагийн Мягмар гаригт нэг хичээлийнхээ documentation-г өгчихвөл үндсэндээ ингээд даалгаврын цуваа энэ семестрийн хувьд дуусч байгаа юм даа.

За хөө, одоо гол яриандаа орноо. Өнөөдөр энэ семестрийн хувьд анхны дүнг сонслоо. Манай декан бидэнд 2 хичээл ордог юм л даа. Аягүй шаардлага өндөртэй, хүн хүн гэсэн дуутай өндөр профессор байдаг юм. Нас нь нь тийм ч хөгшин биш байхаа. 40 гаран юмуу эсвэл 50 л дөнгөж гарч байгаа байх. Шаардлага өндөртэй, шахалт ихтэйг нь эс тооцвол надад анх хараад л таалагдсан л даа. Гэхдээ мэдээж хүнийхээ хувьд шүү дээ. Хараажаар их ухаалаг, мэргэжилдээ чадварлаг хүн шиг санагдсан. Нэг тийм өвөрмөц сэтгэхүйтэй. Гэвч бидэнд 2 дахь бие даалт даалгаврыг өгсөн цагаас л бүх асуудал эхэлсэн дээ. (Эхнийх нь програм бичих даалгавар байсан болохоор гайгүй.)Бидэнд өгсөн даалгаврын учрыг олох гэж би лав нийтдээ бараг сар гаран хугацаа зарцуулсан. Чухамдаа яг юу хий гэснийг нь ойлгох гэж шүү дээ. Манай ангийн герман оюутнууд нэг сонсоод л юу хий гэснийг нь ойлгоод дараа 7 хоногт нь хийгээд л ирсэн. Харин мань мэтийн өөр орноос ирсэн нөхдүүд ерөөсөө ойлгодоггүй. Уул шугамандаа биднийг нэг програмыг судлаад, тэрэндээ анализ хийгээд ямар нэг output гарга гэсэн байхгүй юу. Тэр output нь чухам юу ч байж болно гэж байгаа юм. Тэгээд л мань мэтийн толгой эргэчихсэн. Тэгээд тэр анализаа хэрхэн хийх, хэр их хугацаа зарцуулах болон ямар output гаргах талаар төлөвлөгөө бич гэсэн байхгүй юу. Нэг ёсондоо өөрөө өөртөө даалгавар өгнө гэсэн үг л дээ. Харин би бол байнга яг бэлэн байгаа савнаас хоол идээд сурчихсан хүн юу хий гээд байгааг нь ойлгох гэж их зүдэрсэн дээ. Тэгээд л нэг юм бичээд өгөхөөр ямар fluffy юм бээ энэ тэр гээд дахиж хий гээд би төлөвлөгөөгөө л гэхэд 3 удаа бичсэн гээд бод доо. Тэгээд дараа нь гол анализ хийх ажилдаа ороод тэгээд репорт бичээд өгсөн бас л "энэ чинь хүн уншиж ойлгохооргүй юм байна" дахиж хий гээд лав л 2 дахиж бичсэн юм даг. Тэгээд ч сэтгэлд хүрээгүй гэдгийг гадарласан л даа.
Харин 2 дахь даалгаврыг үзүүлсэний дараа багш манай ангийн бүх оюутнуудад feedback өгсөн. Чухамдаа 2 дахь даалгаврыг хэр гүйцэтгэсэн болон цаашдаа ямар дүн авах боломжтой талаар л хэлсэн юм л даа. Тэгэхэд надад "би чиний ажлыг дүгнээд ерөнхийдөө acceptable гэсэн дүн тавих боломжтой юм байна гэж үзлээ." гэж хэлсэн дээ. Энэ нь яг ямар дүн болохыг яг сайн мэдэхгүй л байна. Миний мэдэж байгаагаар standard-д хүрсэн дундажид 3.0 (satisfactory), тэнцэх боломжтой хамгийн бага оноо нь 4.0 (sufficient). Тэгэхээр энэ хавьцаа л дүн тавих байсан юм боловуу даа.
Харин манай ангийн өөр нэг охиныг бол "чи энэ удаад тэнцэх боломжгүй болохоор өөрийн хүсэлтээр гарах, эсвэл үргэлжлүүлээд сурсан байлаа гэхэд гарцаагүй унах болохоор сайн бодоод шийдээ гарга" гэж хэлсэн гэж. Тэгээд тэр охин дараа жил дахиж судлахаар болсон. Чухамхүү би ямар ч л байсан унахгүй ч гэсэн нэг их сайн дүн авахгүй юм байна даа гэж дүгнэсэн дээ.

Тэгээд би аргаа өөрчлөхөөр шийдсэн дээ. Багш чухам яг юу шаардаад байгааг олж мэдэхээр шийдсэн гэхүү дээ. Тэгээд миний огт ойлгохгүй байгаад байгаа тэр сэдэв чухам юу болохыг олж мэдэхээр нэт ухаж надад тохирох номыг хайж эхэлвээ. Сургуулийн номын сангаар ч шагайж байгаа бүх номыг эргүүлж тойруулж үзлээ. Нэг л хол харагдаад, ойлгогдох янзгүй болохоор нь ерөөсөө л өөрөө ном худалдаж авъя гэж шийдлээ. Тэгээд Software Architecture гэсэн гарчигтай, агуулгатай номыг нэтээр нэг хайж, хүмүүсийн бичсэн номын талаарх сэтгэгдлийг уншиж үзсэний эцэст нэг номыг онцлон сонголоо. Нөгөө номоо номын дэлгүүрээс худалдаж авах гэсэн боловч 42 евроны үнэтэй тэгээд англиас захиалж авчрах болохоор 3 долоо хоногийн дараа ирнэ гэсэн хариу сонсоод, бас номын худалдагчийн зөвлөснөөр интернэтээр худалдаж авахаар шийдлээ. Тэгээд анх удаа интернэтээр ном худалдаж авлаа даа. Чухамдаа бол миний анхны англи хэл дээр бичигдсэн, мэргэжлийн бас интернэтээр худалдаж авсан ном болсон юм. Номоо авсан өдрөө ямар их баярласан гээч. Бараг л шүлсдэх нь л холгүй байсан гээд бод доо. Бэлэг авсан жаахан хүүхэд л шиг л хөөрсөн гэж. Хэхэ. Ном хараад тэгж баярлаж байх гэж. Amazon-д үнэхээр талархаж байгаа шүү. Хурдан шуурхай, найдвартай, бас дэлгүүрийн үнэтэй харьцуулбал хямд үнэтэй бараа авах боломжтой. Үнэхээр тун аятайхан эд байна лээ дээ.
Тэгж байтал багш бүх оюутныг 1 сэдвээр илтгэл тавь гэсэн даалгавар өгөв. Сэдвээ өөрөө сонгож болно, эсвэл багш өөрөө санал болгож болно гэсэн. Ямар нэг програмд анализ хийж болно, эсвэл ямар нэг ном уншаад тэрнийхээ талаар илтгэл тавьж болно гэсэн. Тэгээд би бодож байгаад эхлээд номоо уншаад, ерөнхий ойлголт аваад, тэрэн дээрээ түшиглээд програмд анализ хийе гэсэн л дээ. Харин багш "хэрвээ тэгж хийвэл дэндүү их цаг орох болохоор зүгээр л номныхоо тухай ярьсан нь зүгээр" гэсэн. Тэгээд л нөгөө номоо уншиж алдсан даа. Харин миний сонголт үнэхээр зөв болж миний сонгосон ном үнэхээр эмх цэгцтэйгээс гадна яг л надад дутаад байсан тэр ойлгогдохгүй байгаад байсан зүйлийг ойлгуулж өгөх нь тэр. Гэхдээ энэ номыг үнэхээр төгс гэж хэлж чадахгүй ч тэндээс надад хэрэгтэй байсан гол мэдээллээ олж авсан юм.
Тэгээд илтгэлээ бэлдэхдээ нэг шинэ стратеги туршиж үзэхээр шийдэв. Яагаад гэвэл уг ном маань 1-т дэндүү зузаан, бас дэндүү олон нэр томъёо, ухагдахуун багтаасан бөгөөд тэр олон нэр томъёог нь хасчихъя гэхээр номын үндсэн агуулга алга болчих гээд байсан болохоор л нэг санаа бодож олсон юм. Илтгэлийг сонсох хүмүүс тэр олон нэр томъёон дунд төөрөхгүй байх, миний өгөх гэсэн санааг яг миний ойлгож авсан шиг цэгцтэй, эмх дараатай, уялдаа холбоотой байлгахын тулд эхний хуудаснаас нь эхлүүлээд л санаагаа нэг нэгээр нь холбож, гол үндсэн ухагдахуунуудыг бүгдийг багтаасан диаграмм зураад, тэдгээр нь хоорондоо хэрхэн холбогдож байгааг диаграммдаа харуулаад, нэг нэгээр нь тайлбарлаж эхэлсэн дээ. Нэг сэдэв ярьж дуусаад нөгөө диаграммдаа буцаж очоод дараагийн ухагдахууныг тайлбарлах гэх мэтээр л үргэлжилнэ. Үүний үр дүнд тус номны үндсэн гол ухагдахуунууд зүгээр л нэг тодорхойлолт текст төдий биш бүхэл бүтэн хоорондоо уялдсан цогц мэдлэг болж очих л миний гол зорилт байв.
Үр дүн нь ямар байсан гэж бодож байна? Үнэндээ миний хүлээж байсан үр дүнг би олж хараагүй л дээ. Ердийн үед бол багш бол илтгэл тавьж байгаа хүмүүсийн яриаг таслаад дундуур нь орж нэмэлт тайлбар тавиад бас асуулт асуугаад байдаг юм л даа. Харин намайг ярих үед миний яриаг огт таслахгүй л байгаад байсан. Би бараг гайхаж эхэлж байтал надаас 2 асуулт л асуусан. Гэхдээ би ядах юмгүй хариулсан л даа. Би тэр номыг эхнээс нь дуустал нь уншсан юм чинь. Үнэндээ анх удаа л мэргэжлийн ийм зузаан том номыг эхнээс нь дуустал уншиж үзэж байна.
Гэхдээ төгсгөлд нь багш 2 зүйл дээр тайлбар хийсэн л дээ. Тэгээд намайг 1 сэдвийг дутуу ярилаа гэж хэлсэн. Би тэр сэдвийг орхих ёсгүйгээ мэдэж байсан ч цаг бага байсан болохоор slide-ндаа оруулж амжаагүй юм. Би уул нь их хичээж бэлдсэн байсан юмсан. Даанч нэг ч хүн надад урмын үг хэлээгүй болохоор нь жаахан сэтгэлээр унасан. :(

Харин өнөөдөр тус хичээлийн хамгийн сүүлийн өдөр болж багш биднээс хичээл ямархуу байсан талаар асуугаад сайжруулахад юу хэрэгтэй талаар бидний саналыг асуусан юм. Бас cultural issue-н талаар ч ярьсан. Яагаад герман биш оюутнууд хичээлийн эхний өдрүүдэд тааруухан байсан талаар асууж ярилцсан. Дараа нь бидэнд нэг нэгээр бидний дүнг танилцуулсан юм.

Тэгээд намайг хамгийн сүүлд дуудаад миний дүнг хэлэхдээ бас нэг тайлбар хийсэн юм. Багшийн өөрийнх нь хэлснээр бол "I was really impressed. You are talented. When I saw your presentation, I thought "hey, she is talented. Somebody is gradually achieved from so far down there to that high. You really good prepared, read the whole book and really understood.. I also learned a big lesson from you. " тэгээд л надад тавих гэж байсан дүнгээ өөрчлөөд сайн болгосон байлаа. Би ч их баярласан шүү. Миний хичээл, зүтгэл үр дүнгээ өгсөн байлаа. Бас багш намайг энэ эрчээрээ дараа дараагийнхаа семестрт амжилттай сураарай гэсэн. Нэгэн сайхан урамтай мөртлөө бас л завгүй өдөр.

Нэг сайхан цагаа зохицуулаад хичээлд ингэж дарагдахаа байчихвал ядаж энэ амьдарч байгаа хотоо нэг бүтэн тойрчих юмсан даа. Гэхдээ ирэх семестрт хэрвээ би төлөвлөвсөн ажлуудаа хийгээд эхэлбэл бас л завгүй болно доо.

7 comments:

Degd egch ni said...

Very nice to hear that you are doing very good in your studies. Congratulations and wish you success always!

PETA said...

сайнуу чамд амжилт хүсье. Блогийг чинь уншдаг шүү.

Tserenpil said...

Thank you very much, degdee egchee.

PETA, баярлалаа. Миний блогийг хүн уншдаг гэж бодсонгүй. :-P
Чамд ч бас амжилт хүсье.

Idere said...

Yu yarina vee bi ch gesen unshchlaa baharhaj bna

E said...

Сэтгэл гаргаж бэлдсэн зүйл ийм л сайханшд. Сурлагын амжилт хүсье хичээгээд байгаарай.

always wiser said...

E чамд баярлалаа. Хичээгээд байнаа.

Anonymous said...

сайнуу Цэрэнпил эгчээ, бологийг чин уншлаа, надад таалагдлаа.
би бас дипломын ажилаа хийх гэсэн яг хаанаас юунаас эхлэхээ сайн мэдкүү бнаа? дэмий л ком ширтэж сууна. надад туслаач би тань шиг ийм хөдөлмөрч, шаргуу зан яаж олох вэ?